Fast Feet Grinded

Fast Feet Grinded is onderweg van oude hardloopschoenen naar volledig nieuwe.

Of ik heel even kan wachten, vraagt David Uijttewaal. “Er komt net een vracht uit Lyon binnen met vijf pallets vol oude schoenen. Ik moet de chauffeur even helpen.” Zijn kantoor kijkt uit in de loods waar de afgelopen drie jaar meer dan zeventig duizend paar oude hardloopschoenen zijn verzameld. De meeste zitten in grote kartonnen dozen, her en der ligt een verloren schoen op de vloer. Sommige paren zijn nog nieuw, “een productiefoutje”. Er liggen kinderschoenen, grote maten, voetbalschoenen zijn er ook. De schoenen wachten geduldig op een tweede leven, verwerkt in een nieuwe schoen. Want dat is de droom van David en zijn compagnon Danny Promes.

De weg naar een volledige gerecyclede schoen is lang, vertelt David later aan zijn kantoortafel. “Het  bestaat uit pionieren, vallen en opstaan, en veel dichte deuren. Maar onze tijd komt nog.” Het kantoor met de inzamelplaats is in het Limburgse Susteren. David woont daar dichtbij, net over de grens in België. Danny woont in Hoorn waar hij onder meer een eigen hardloopzaak heeft. In het midden van het land hebben ze nog een opslagplaats.

Voor David en Danny is geen berg te hoog. “Zegt iemand dat iets niet gaat lukken, dan laten wij het tegenovergestelde zien”, vertelt David. De twee ontmoetten elkaar dertig jaar geleden in Noord-Holland, waar beiden zich bij de marine voegden. Samen gingen ze de wereld over voor onder meer VN-missies. Altijd bleven ze met elkaar in contact. “Als er een leuk product voorbij komt, dan nemen we contact op.” Zo verkochten ze samen triatlonwetsuits en leveren ze sinds twaalf jaar hardloopschoenen aan defensie, justitie en de marechaussee. “Dat wat we doen heeft altijd wel met sport te maken.”

Toen drie jaar geleden de vraag kwam hoe maatschappelijk verantwoord ze eigenlijk zijn, moest het duo “niet” antwoordden. “Toen ontstond eigenlijk ons idee om van de oude hardloopschoenen grondstoffen te maken voor nieuwe producten.” Dat was het begin van Fast Feet Grinded. Oude hardloopschoenen werden, toen nog, met de hand uit elkaar gehaald en de zool werd tot een granulaat gemaald. “Daar maken we bijvoorbeeld een vloer voor een kinderspeelplaats van.”

Maar de echte droom is om een geheel nieuwe schoen te maken die volledig bestaat uit gerecycled (schoen)materiaal. Schoen tussen haakjes, want de veters die ze net hebben ontwikkeld bestaan voor de helft uit petflessen. De andere helft van het materiaal is van de bovenkant van de schoen. “Van die schachten maken we garen. Al hebben wij daar wel weer een andere partij bij nodig want wij kunnen die draad niet spinnen. Dat gebeurt in Twente, waar de textiel ooit groot was.”

Er is al een zool gemaakt van de buitenkant van oude hardloopschoenen.Ook het bovenwerk is al te maken met het garen gespind in de Twentse fabrieken. Maar wie gaat het fabriceren? David en Danny willen daar niet voor naar Taiwan of een ander Aziatisch land uitwijken. “Dat is niet duurzaam.” Ze zijn in gesprek met een leverancier in Portugal, maar het liefst zouden ze iemand vinden die nog dichterbij is.

Hun zoektocht financieren ze voornamelijk zelf. “Ja, er gaat voor miljoenen om aan subsidie in de circulaire economie. Maar zie dat geld maar eens te krijgen. Ook zitten er zoveel regels aan. Als je een subsidie toegekend krijgt, is er per kwartaal een boekwerk aan administratie nodig om je uitgaven te verantwoorden.” Dat is minder aan hen besteed, bekent David. Hij en Danny dóén liever. “Er wordt toch al zoveel geluld.”

Als een stel cowboys zitten ze aan tafel bij bijvoorbeeld de staatssecretaris, lacht David. “Cowboys omdat wij nergens iets vanaf weten en alles proefondervindelijk ontdekken. Ook zijn we zuinig op onze tijd. Zitten we in Den Haag in die glazen toren en het gesprek leidt tot niets, stappen we gewoon op. Als er geen echte oplossing is dan verdoen wij onze tijd.”

Ze werken aan een machine die de schoen volledig uit elkaar kan halen. Dat gebeurt nu nog grotendeels met de hand. Een tijdrovend karwei, licht David toe. “Met een machine kunnen we van honderd schoenen per uur naar vijfduizend per uur.” Die machine kost geld en daar zijn de mannen naar op zoek. Ondertussen gaat het bouwproces van de machine gestaag verder. “Hopelijk is die in januari klaar.”

Ondernemers als Rønnør brengen oude schoenen naar de inzamelplaats in Susteren. Klanten kunnen bij Rønnør hun oude schoenen inleveren. Fast Feet Grinded krijgt schoenen vanuit heel Europa, getuigt de Franse levering van die ochtend. Ook modeketens als Prada, Tommy Hilfinger en Chanel weten hun weg naar het bedrijf te vinden. “Niemand is zover als wij. Deze merken voelen aan dat de consument op termijn naar de circulaire schoenen gaat vragen.”

Per dag komen er 65 miljoen paar sportschoenen bij, vertelt David. “Dat zijn er natuurlijk miljarden per jaar en daar wordt maar 2% van gerecycled. Het meeste komt op de afvalberg. Of we sturen het naar landen die er helemaal niet op zitten te wachten.”

Van fabrikanten zoals Nike en Adidas krijgt Fast Feet Grinded vaak te horen dat een honderd procent gerecyclede schoen nooit gaat lukken. Maar David en Danny zijn vastberaden en een heel eind op weg om hun droom te realiseren.